DITA BOTËRORE E SHËNDETIT MENDOR
Tradicionalisht, në Shqipëri kujdesi i shëndetit mendor është ofruar nga shërbime të centralizuara, të orientuara dhe të përqendruara tek simptomat. Këto shërbime i janë ofruar popullatës sipas një skeme ku dominonin shërbimet me shtretër, kjo jo vetëm në terma të qasjes profesionale, por edhe në terma të përqendrimit të burimeve njerëzorë, psikologjike dhe psikiatrike. Në vendin tonë Ligjin “Për Shëndetin Mendor” u miratua nga parlamenti në Maj te vitit 1996.
Ky ligj u konsiderua një hap shumë pozitiv përpara në reformimin e sistemit shqiptar të shëndetit mendor, duke qenë se ka vende në Evropë që nuk e kishin ende një ligj të tillë. Në shumicën e rasteve shumë të rinj, adoleshentë apo çdo lloj grup moshë që has te vetja ndryshime të sjelljes apo kupton se diçka nuk po funksionon ashtu si duhet, këshillimi psikologjik apo terapia është një nga hallka që mund të shpëtojë në mos degradimin në sëmundje më të avancuara të shëndetit mendor. Më poshtë ne ju paraqesim disa nga shqetësime kur ne duhet të konsultohemi me një psikolog.
Disa nga çrregullimet që hasim më shpesh janë këto?
1- Çrregullimet mendore
Ndonjëherë simptomat e shumta shkaktohen nga probleme më të mëdha. Çrregullimet mendore mund të shfaqen në disa mënyra. Ata shpesh maskohen si diçka tjetër dhe mund të zbulohen vetëm me ndihmën e një profesionist të shëndetit mendor.
Disa çrregullime mendore me simptoma të ndryshme përfshijnë:
- Çrregullimet e ankthit
- Çrregullimet e humorit
- Çrregullimet e personalitetit
- Çrregullimet në ushqyerje
▪️ Mos hezitoni të këshilloheni apo të telefononi një psikolog në rast se ndjeni se diçka nuk shkon në shëndetin tuaj mendor, një kujdes i treguar sot do të thotë shumë që të kemi një mëndje të shëndetshme nesër.
2- Stresi dhe ankthi
Disa aspekte të jetës janë stresuese, dhe shumë situata – nga një intervistë pune te problemet e marrëdhënieve – mund t’ju bëjnë të ndiheni të shqetësuar. Stresi dhe ankthi , nëse lihen të avancohen, mund të çojnë në izolim shoqëror, depresion dhe një sërë problemesh të tjera.
▪️Një psikolog mund t’ju ndihmojë të menaxhoni stresin dhe ankthin duke gjetur burimin ose shkakun e problemeve tuaja, si dhe mënyrat e përshtatshme për t’i kapërcyer ato.
3- Depresioni
Ndjenjat dërrmuese të pafuqisë ose pashpresës janë shenja të zakonshme të depresionit. Ndërsa disa njerëz besojnë se ju thjesht mund të “shfarosni” depresionin, ajo rrallë ndodh. Depresioni është një çrregullim i zakonshëm i shëndetit mendor ku njerëzit humbin interesin për gjërat, përjetojnë lodhje dhe shpesh kanë probleme në menaxhimin e emocioneve të tyre.
▪️Psikologët mund t’ju ndihmojnë të gjeni burimin e depresionit që është shpesh hapi i parë për tu ndjerë më mirë, së bashku me ndihmën në proceset negative të mendimit .
4- Fobi/fobi specifike
Të kesh frikë nga lartësitë dhe merimangat janë fobi e zakonshme, por disa frika të pazakonta dhe të pabazuara mund të krijojnë probleme thelbësore në jetën tuaj. Për shembull, sitofobia (frika e ngrënies) mund të çojë në probleme serioze shëndetësore.
▪️Një psikolog me përvojë mund të ju ndihmojë të filloni të kapërceni frikën tuaj në mënyrë që të mund të jetoni pa polifobi ose frikën nga frika.
5- Çështjet e familjes dhe marrëdhënies
Marrëdhëniet, qofshin ato familjare, personale ose të lidhura me punën, kanë ngritjet dhe ngritjet e tyre. Ndërsa marrëdhëniet mund të jenë disa nga gjërat më të mira në jetë, ato gjithashtu mund të jenë burim i stresit dhe problemeve.
▪️Puna me një psikolog, qoftë individualisht ose në grup, mund të ndihmojë në qetësimin e ndjenjave që mund të formohen edhe në marrëdhëniet më të forta.
6- Humbjet e personave të dashur.
Vdekja është një pjesë e pashmangshme e jetës, por kjo nuk e bën më të lehtë trajtimin e saj. Pavarësisht nëse është vdekja e një të dashur apo ndjenja të mëdha ankthi , është e rëndësishme të dini se ndihma është e domosdoshme për çdo problem që jeta ju sjell në rrugën tuaj.
▪️Një psikolog mund t’ju ndihmojë nëpërmjet këshillimit të procesit terapeutik të gjeni mënyra të përshtatshme për të përballuar vdekjen nga dhe shqetësimet që shfaq.